Skip to main content

Journey to India from Canada during pandemic COVID – 19/ punjabi । ਸਾਡਾ ਕੈਨੇਡਾ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਤੱਕ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਮਹਾਮਾਰੀ ਕੋਵਿਡ 19 ਦੌਰਾਨ।


ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕਾ ਖਾਲਸਾ।।
ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕੀ ਫਤਿਹ ।।
ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨ ਲੱਗਾ ਹਾਂ। ਜਿਸ ਵਿਚ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਾਂਗਾ ਕਿ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੌਰਾਨ ਕਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਕੈਨੇਡਾ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਆਏ। ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਹਿੱਸੇਆ ਵਿਚ ਵੰਡਿਆ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿਚ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਗੁਜਾਰੇ ਦਿਨ। ਦੂਜੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿਚ ਕੈਨੇਡਾ ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੱਕ ਦਾ ਸਮਾਂ। ਤੀਜੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਬਿਤਾਏ ਦਿਨ। 

ਭਾਗ ਪਹਿਲਾ: ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਗੁਜ਼ਾਰੇ ਦਿਨ।।
ਮੈਨੂੰ ਕੈਨੇਡਾ ਆਏ ਨੂੰ ਸਾਢੇ 5 ਸਾਲ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਗਏ ਸੀ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਡੇਢ ਸਾਲ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਬਗਾਨੇ ਮੁਲਕ ਵਿਚ ਪੈਰਾਂ ਤੇ ਖਲੋਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰ ਰਹੇ ਸਾਂ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਉਤਰਾਅ ਚੜਾਅ ਆ ਰਹੇ ਸੀ।
ਫਰਵਰੀ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਅੱਧਾ ਨਿਕਲ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰ ਫਰਵਰੀ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਦੋ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਹੀ ਬਰਫ਼ (Snow) ਪਈ ਸੀ। ਇਸ ਸਾਲ ਫਰਵਰੀ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਮੌਸਮ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸੋਹਣਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸੋਚ ਰੱਖਿਆ ਸੀ ਕੇ ਇਸ ਵਾਰ ਜੂਨ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਪਿੰਡ ਜਾਵਾਂਗਾ। ਭਰ ਗਰਮੀ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿਚ ਪਿੰਡ ਜਾਣ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਣ ਸਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਾਰਣ ਮੇਰੇ ਸਿਟੀਜ਼ਨਸ਼ਿਪ ਦੇ ਦਿਨ ਪੂਰੇ ਹੋ ਜਾਣੇ ਸੀ, ਫੇਰ ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਪਾਸਪੋਰਟ (passport) ਅਪਲਾਈ ਕਰ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਦੂਸਰਾ ਕਾਰਣ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਮਈ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿਚ ਪੂਰੇ 35 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਰਿਟਾਇਰ ਹੋ ਰਹੇ ਸਨ। ਤੀਸਰਾ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕਾਰਣ ਮੇਰੀ ਘਰਵਾਲੀ ਮੈਡੀਕਲ ਜ਼ਰੂਰਤ ਸੀ। ਸਾਨੂੰ ਡੇਢ ਸਾਲ ਤੋਂ ਉਪਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਪਰ ਏਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੱਗ ਰਹੀ ਕੇ ਕਿਸਮਤ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਪੰਜਾਬ ਜਾ ਕੇ ਇਲਾਜ ਕਰਾਈਏ। ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਨਾ ਬੰਦਾ ਬੜਾ ਕੁਝ ਸੋਚਦਾ ਹੈ ਪਰ ਹੁੰਦਾ ਉਹੀ ਹੈ ਜੋ ਮਨਜ਼ੂਰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਇਸੇ ਕਰ ਕੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਜਪਜੀ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਫਰਮਾਉਂਦੇ ਨੇ :
"ਸੋਚੈ ਸੋਚਿ ਨ ਹੋਵਈ ਜੇ ਸੋਚੀ ਲਖ ਵਾਰ" I 
ਇਕ ਦਿਨ ਮੇਰੀ ਜੀਵਨ-ਸਾਥਣ ਕੁਝ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੀ ਜਿੱਦ ਕਰਨ ਲੱਗ ਗਏ। ਮੇਰਾ ਵੀ ਮੂਡ ਭਾਰਤ ਜਾਣ ਦਾ ਬਣ ਗਿਆ। ਅਸੀਂ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਘਰ ਵਾਲਿਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖਿਆ ਤੇ ਉਹ ਵੀ ਸਾਡੀ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਏ। ਮੇਰੇ ਘਰਵਾਲੇ ਪਹਿਲਾ ਥੋੜ੍ਹਾ ਕਰਦੇ ਸੀ ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੈ ਸਾਰਾ ਕੁਝ ਦੱਸਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਸਾਨੂੰ ਭਾਰਤ ਆਉਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਮੇਰੇ ਸਹੁਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲੇ ਇਸ ਖਬਰ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਸਨ। ਤੇ ਫੇਰ ਉਹ ਭਾਗਾਂ ਭਰਿਆ ਦਿਨ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ 24 ਫਰਵਰੀ 2020 ਨੂੰ 15 ਮਾਰਚ  ਦੀਆਂ ਟਿਕਟਾਂ ਬੁੱਕ ਕਰਵਾ ਲਈਆਂ ਸਨ। ਸਾਡੀ ਫਲਾਈਟ (flight) ਟਰਾਂਟੋ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਤੱਕ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਅਬੂਧਾਬੀ ਥਾਣੀਂ ਜਾਣੀ ਸੀ।
ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ covid19 ਦਾ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਿਰਫ ਚੀਨ ਅਤੇ ਇਰਾਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਲੋਕ ਇਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸਨ। ਲੋਕੀ ਵੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਚਿੰਤਤ ਭਾਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੋਵੇ ਕੇ ਇਹ ਸਿਰਫ ਚੀਨ ਵਿਚ ਹੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਸੋਚ ਲਿਆ ਸੀ ਕਿ ਜਿੰਨੇ ਵੀ ਦੇਣ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਪਏ ਨੇ ਓਸ ਵਿਚ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੈ ਕਿਸ ਦਿਨ ਸ਼ੋਪਿੰਗ ਕਰਨੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਦੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਖੁਸ਼ ਸਨ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਹੀ ਮੈਨੂੰ 2 ਨੌਕਰੀਆਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਆਈ ਦੋਵੇਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਸਰਕਾਰੀ ਸਨ। ਪਹਿਲੀ ਨੌਕਰੀ ਟੀਟੀਸੀ TTC Yard  ਵਿਚ ਸੀ। ਉਹ ਬੜੀ ਸੌਖੀ ਨੌਕਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਸਿਰਫ ਰਾਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਹੀ ਬੱਸਾਂ ਯਾਰਡ ਵਿਚ ਅੱਗੇ ਪਿੱਛੇ ਕਰਨੀਆਂ ਸਨ। ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਉਥੇ ਕਿਉਂਕਿ ਥੋੜ੍ਹੇ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਪੰਜਾਬ ਚਲੇ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਪਰ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਦੇ ਕਹਿਣ ਤੇ ਉਥੇ ਟੈਸਟ ਦੇਣ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਮੇਰਾ ਰੋਡ ਦੇ ਟੈਸਟ ਲਿਆ ਅਤੇ ਮੈਂ ਉਹ ਟੈਸਟ ਬੜੀ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੈਨੂੰ ਮੌਕੇ ਤੇ ਹੀ ਜੌਬ ਲਈ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਸੋਚ ਕੇ ਦਸਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰ ਕੇ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ। ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕੀ ਹੋਣ ਉਥੇ ਜੌਬ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਵਾਂ ਅਤੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਵਾਬ ਦੇਦਾ। ਦੂਜੀ ਨੌਕਰੀ ਉਹ ਵੀ ਸਰਕਾਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਸਿਟੀ ਆਫ ਟਰਾਂਟੋ ਵਿਚ ਟਰੱਕ ਡਰਾਈਵਰ ਦੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਉੱਥੇ ਰਿਟਰਨ (written) ਟੈਸਟ ਪਾਸ ਕਰਕੇ ਉਪਰੰਤ ਰੋਡ ਟੈਸਟ ਵੀ ਪਾਸ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ ਮੈਡੀਕਲ ਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਮੈਨੂੰ ਬੀ ਪੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਬਲਮ ਸੀ। ਮੈਂ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਯੂਸ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਚਲੋ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਉਸ ਦਾ ਵੇਲੇ ਉਬਰ Uber ਸੀ। ਮੈਂ ਉਸ ਟਾਇਮ ਥੋੜੇ ਚਿਰ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਹੀ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।
ਮੈਨੂੰ ਪੂਰਾ ਡੇਢ ਮਹੀਨਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿੰਮ ਲਉਦੇ ਨੂੰ, ਮੈਂ ਏਸੇ ਸਾਲ ਦੇ ਜਨਵਰੀ ਮਹੀਨੇ ਵਿਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਮੇਰਾ ਵਜਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਧ ਚੁੱਕਾ ਸੀ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਫੈਮਿਲੀ ਡਾਕਟਰ (family physician) ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਹੁਣ ਅਖੀਰ ਆਹ ਜੇ ਭਾਰ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਅੱਗੇ ਜਾਕੇ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਜਾਣੀਆਂ ਨੇ। ਮੈਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਆਪਣਾ ਸੱਤ ਕਿਲੋ ਭਾਰ ਘਟਾ ਚੁੱਕਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਸਵੇਰੇ ਸਵੇਰੇ ਜਿੰਮ ਚਲੇ ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਜਿੰਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਹਾ ਧੋ ਕੇ ਉਬਰ Uber ਤੇ ਨਿਕਲ ਜਾਣਾ। ਮੇਰੀ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਸਾਰਾ ਜੁੰਮਾ ਮੇਰੀ ਘਰਵਾਲੀ ਦਾ ਸੀ ਉਹ ਮੇਰਾ ਪੂਰਾ ਸਾਥ ਦਿੰਦੀ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ ਜਿਵੇਂ ਸਮਾਂ ਨਿਕਲ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋਣੀ  ਕਦੀ ਐਵੇਂ ਹੀ ਡਰ ਲੱਗਣ ਲੱਗ ਪੈਣਾ ਕੇ ਵਾਪਸ ਚਲੇ ਜਾਣਾ। ਡਰ ਵੀ ਲੱਗਦੈ ਕੇ ਡੇਢ-ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਜਿੰਮ (gym) ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਖਰਾਬ ਹੀ ਨਾ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਕਦੀ ਕਦੀ ਸਾਡੇ ਦੋਨਾਂ ਵਿਚ ਝਗੜੇ ਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦੇ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨੇ ਇੰਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦਾ ਡਿਪਲੋਮਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਇੰਗਲੀਸ਼ ਵਾਲਾ ਟੈਸਟ ਕਲੀਅਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਸੀ। ਇਸ ਡਿਪਲੋਮੇ ਵਾਸਤੇ ਬਹੁਤ ਜਾਦਾ ਇੰਗਲਿਸ਼ ਦੇ ਬੈਡ (band) ਚਾਹੀਦੇ ਹੁੰਦੇ ਆ। ਡਿਪਲੋਮਾ ਤੇ ਸਿਰਫ ਨਾਮ ਦਾ ਹੀ ਰਹਿ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਭਾਰਤ ਜਾਣ ਵਾਸਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਡਿਪਲੋਮਾ ਪੈਣਾ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਦਿੱਤਾ। ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਚਲੋ ਜਿਵੇਂ ਹੁੰਦਾ ਕਹਿੰਦੇ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ।
ਦੇਖਦੇ-ਦੇਖਦੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਹੀ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ covid 19 ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕੇਸ ਕੈਨੇਡਾ ਆ ਚੁੱਕਾ ਸੀ। ਇਹ ਜੋੜਾ ਚਾਈਨਾ ਦੇ ਵੁਹਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਜਿਥੇ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਗ੍ਰਸਤ ਹੋਏ ਸਨ ਉਥੋਂ ਵਾਪਸ ਆਇਆ ਸੀ।ਉਸ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸੈਂਪਲ  ਨੈਸ਼ਨਲ ਲੈਬ ਮੈਨੀਟੋਬਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ ਓਥੇ ਭੇਜੇ ਗਏ। ਥੋੜ੍ਹੇ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਕਾਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਮਰੀਜ਼ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ। ਥੋੜ੍ਹੇ ਹੀ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਥੋੜੇ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਲੋਕ ਸੀਰੀਅਸ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੈ ਰਹੇ। ਅੱਜ ਉਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਗ੍ਰਸਤ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸਨ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਡਰ ਸੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਸਾਡਾ ਇਕ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਕੈਨੇਡਾ ਆਇਆ ਸੀ। ਸਾਡੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਕਰੀਬ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਸੱਜਣਾ ਮਿੱਤਰਾਂ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਜਿਹੜੇ ਕੈਨੇਡਾ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਚਲੇ ਹਾਂ। ਜੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸਮਾਨ ਭੇਜਣਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਦੱਸ ਦੇਣ। ਫਿਰ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਸੱਜਣ ਸਾਡੇ ਪਾਸ ਆਇਆ। ਉਹ ਸੱਜਣ ਕੋਈ ਹੋਰ ਨੀ ਮੇਰੀ ਸਾਲੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਉਸ ਦਿਨ ਕੰਮ ਤੇ ਗਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੀ ਭੈਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਵਾਪਸ ਚਲੀ ਗਈ।
ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਉਸ ਸਮੇ ਮੇਰੀ ਘਰਵਾਲੀ ਥੋੜ੍ਹਾ ਡਰ ਗਈ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਹਾਵ ਭਾਵ ਤੋਂ ਸਪਸ਼ਟ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ। ਅਸੀਂ ਥੋੜ੍ਹੇ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਫੇਰ ਮਿਲੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੀ ਦੋ ਤਿੰਨ ਥਾਵਾਂ ਤੇ ਅਸੀਂ ਘੁੰਮਣ ਗਏ।  ਥੋੜ੍ਹੇ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਮੇਰੀ ਪਤਨੀ ਡਰ ਲੱਥ ਗਿਆ ਲੱਗਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਕੈਨੇਡਾ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਹਦਾਇਤਾਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਕੈਨੇਡਾ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਹੀ ਬਿਆਨ ਆ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਮਾਸਕ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਮਨ੍ਹਾ ਕਰਦੇ ਸਨ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੀ ਤੰਦਰੁਸਤ ਹੋ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਨਾ ਹੀ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸ਼ੋਸ਼ਲ ਡਿਸਟੈਂਸ ਗੁਹਾਰੇ ਕੋਈ ਹੁਕਮ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਅਸੀਂ ਉਹਨਾਂ ਹੀ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਐਤਵਾਰ ਬਲਿਊ ਮਾਊਂਟੈਨ ਜੋ ਕਿ ਟਰਾਂਟੋ ਤੋਂ ਡੇਢ ਸੌ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੇ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਕ ਐਤਵਾਰ ਉਸ ਦਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਬਣਾ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਯਾਰਾਂ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਗਏ। ਸਭ ਕੁਝ ਠੀਕ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਕ ਐਤਵਾਰ ਅਸੀਂ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਮਾਲ ਵਿਚ ਜਾ ਕੇ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਕੀਤੀ ਤੇ ਘਰਦਿਆਂ ਵਾਸਤੇ ਲੋੜ ਮੁਤਾਬਿਕ ਸਮਾਨ ਲਿਆ। 6 ਮਾਰਚ 2020, ਉਸ ਸਮੇਂ ਓਨਟਾਰੀਓ ਸੂਬੇ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੇਸ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਮੈਂ ਹੁਣ ਕੰਮ ਤੇ ਜਾਣਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਪਰ ਉਸੇ ਦਿਨ ਸਵੇਰੇ ਮੇਰੀ ਘਰਵਾਲੀ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਲੜ ਪਈ। ਮੈਂ ਉਸ ਦਿਨ ਚੁੱਪ-ਚੁਪੀਤੇ ਹੀ ਕੰਮ ਤੇ ਚਲਾ ਗਿਆ, ਥੋੜੇ ਟਾਈਮ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਇੱਕ ਅਨਾਊਸਮੈਂਟ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਭਾਰਤ ਦਾ ਵੀਜਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਸੀ ਆਈ OCI ਕਾਰਡ ਹੈ ਉਹ 15 ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੰਡੀਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੇ। ਸਿਰਫ ਤੇ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਹੀ ਵਾਪਸ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਫ਼ੈਸਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਦਮ ਹੀ ਉਥਲ ਪੁੱਥਲ ਹੋ ਗਈ। ਥੋੜ੍ਹੇ ਹੀ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਕੈਨੇਡਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵੀ ਫੈਸਲਾ ਕਰ ਲਿਆ ਕਿ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫਲਾਈਟ flights ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਏਸ ਤੋਂ ਥੋੜੇ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਭਾਰਤ ਨੇ 19 ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਸਾਰੀਆਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫਲਾਈਟ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਦੁਚਿੱਤੀ ਵਿੱਚ ਪੈ ਗਏ ਕੇ ਵਾਪਸ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਨਹੀਂ ਫਿਰ ਅਸੀ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਜੇ ਫਲਾਈਟ flight ਕੈਂਸਲ ਹੋ ਗਈ ਤਾਂ ਬੇਸਮੈਂਟ ਵਿਚ ਬੈਠੇ ਰਵਾਗਏ ਨਹੀਂ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਚੱਲ ਪਾਵਾਂਗੇ। ਉਸ ਦਿਨ ਥੋੜੇ ਟਾਇਮ ਬਾਅਦ ਮੇਰੀ ਘਰਵਾਲੀ ਦਾ ਫੋਨ ਆ ਗਿਆ ਪਰ ਅਵਾਜ਼ ਵਿਚ ਹਲੀਮੀ ਅਤੇ ਡਰ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਘਰੇ ਆਜਾਓ।  ਮੈਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਡਰ ਚੁੱਕਾ ਸੀ ਮੈਂ ਘਰੇ ਜਾਣਾਂ ਹੀ ਚੰਗਾ ਸਮਝਿਆ। ਫੇਰ ਓਸ ਦਿਨ ਤੋ ਬਾਦ ਮੈਂ ਕਦੀ ਉਬਰ ਨਹੀਂ ਚਾਲੀਈ , ਅਸੀਂ 11-12 ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਆਪਣਾ ਸਮਾਨ ਬੈਗ ਵਿਚ ਪਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਲਈ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਜਿੰਮ ਵੀ ਸਾਰੇ ਬੰਦ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਚੰਗੀ ਕਿਸਮਤ ਨਾਲ ਮੈਂ ਥੋੜੇ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਜਿੰਮ ਦਾ ਸਮਾਨ ਘਰੇ ਲੈ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਮੈਂ ਥੋੜ੍ਹੇ ਦਿਨ ਘਰੇ ਹੀ ਮਿਹਨਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਅਸੀਂ 14 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਇਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਯਾਰਾਂ ਦੋਸਤਾਂ ਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲ ਲਿਆ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਬਾਹਰ ਖਾਣਾ ਵੀ ਖਾਣ ਗਏ। ਫਿਰ 15 ਮਾਰਚ ਦਾ ਦਿਨ ਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਸਵੇਰੇ ਹੀ ਉਠ ਗਏ ਉੱਠ ਕੇ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮ-ਕਾਰ ਮੁਕਾ ਕੇ ਘਰ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਸਫਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਆਪਣਾ ਸਾਰਾ ਸਮਾਨ ਚੈੱਕ ਕੀਤਾ। ਸ਼ਾਮ ਦੇ 6 ਵਜੇ ਅਸੀਂ ਗੱਡੀ ਦੀਆਂ ਚਾਬੀਆਂ ਦੇ ਬੇਸਮੈਂਟ ਦੀਆਂ ਚਾਬੀਆਂ ਮਕਾਨ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਓਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲ ਲਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਕਿਰਾਏ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਕੇ ਅਸੀਂ ਏਅਰਪੋਰਟ ਨੂੰ ਚੱਲ ਪਏ। 

ਭਾਗ 2: ਟਰਾਂਟੋ ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੋ ਦਿੱਲੀ ਏਅਰਪੋਰਟ। 

ਥੋੜੇ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਜਦ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਫੋਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇੰਡੀਆ ਚਲਿਆਂ ਹਾਂ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਉਸ ਦਿਨ ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੀਕ ਛੱਡ ਕੇ ਆਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ। ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਏਅਰਪੋਰਟ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਆਉਣ। ਪਰ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਮਨਾ ਨਈ ਕਰ ਸਕਿਆ। ਥੋੜੇ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਮੇਰੀ ਇੰਡੀਆ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਈ ਸਾਲੀ ਉਸ ਨੇ ਵੀ ਨਾਲ ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੱਕ ਜਾਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹਿ ਦਿੱਤੀ। ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਮਨਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਰ ਸਕਦੇ।15 ਮਾਰਚ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਦੋਨੋਂ ਜਣੇ ਟਾਇਮ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਸਾਰਾ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪੈਕ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਉਣ ਤੋਂ ਥੋੜੇ ਟਾਇਮ ਬਾਅਦ ਅਸੀਂ ਚਾਹ ਧਰ ਲਈ। ਏਹਨੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਸਾਡੇ ਹੋਰ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਜਿਹੜੀ ਕਿ ਸਾਡੇ ਘਰ ਤੋਂ 10 ਮਿੰਟ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਮਿਲਣ ਆਹ ਗਏ। ਚੱਲੋ ਥੋੜ੍ਹੀ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸਭ ਨੇ ਚਾਹ ਪੀ ਲਈ ਸੀ ਅਤੇ ਸੱਭ ਏਅਰਪੋਰਟ ਨੂੰ ਜਾਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਸਨ। ਅਸੀਂ ਗੱਡੀਆਂ ਵਿਚ ਸਮਾਨ ਰੱਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹਨੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਸਾਡੇ ਮਕਾਨ ਮਾਲਿਕ ਬਾਹਰ ਆ ਗਏ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ਤਿਹ ਬੁਲਾ ਅਤੇ ਕਰਾਏ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਕੇ ਮੈਂ ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਫਿਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਅਸੀਂ ਦੋ ਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਧਾਰ ਦਾ ਸਮਾਨ ਰੱਖ ਲਿਆ ਸੀ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਆਈ ਮੇਰੀ ਮੂੰਹ ਬੋਲੀ ਭੈਣ ਦੀ ਕਾਰ ਵਿਚ ਬੈਠ ਗਿਆ। ਮੇਰੀ ਘਰਵਾਲੀ  ਮੇਰੀ ਸਾਲੀ ਦੀ ਗੱਡੀ ਵਿਚ ਬੈਠ ਗਈ। ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਏਅਰਪੋਰਟ ਨੂੰ ਚੱਲ ਚੁੱਕੇ ਸਾਂ। ਰਸਤੇ ਵਿਚ ਜਾਂਦਿਆਂ ਜਾਂਦਿਆਂ ਅਸੀਂ Malton ਵਾਲੇ ਗੁਰੂ ਘਰ ਵਿਚ ਮੱਥਾ ਟੇਕਿਆ ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੋਂ ਮੀਲ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੇ ਹੈ। ਮੱਥਾ ਟੇਕ ਕੇ ਬਾਬੇ ਦੇ ਅਗੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰ ਅਸੀਂ ਫੇਰ ਏਅਰਪੋਰਟ ਨੂੰ ਚੱਲ ਪਏ।ਅਸੀਂ ਪੰਜ ਕੁ ਮਿੰਟਾਂ ਵਿਚ ਏਅਰਪੋਰਟ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। ਸਾਡੀ ਫਲਾਈਟ ਟਰਮੀਨਲ 3 ਸੀ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਦੀ ਕਾਰ ਵਿਚ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਕਰਕੇ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਰਕਿੰਗ ਵਿਚ ਗੱਡੀ ਪਾਰਕ ਨਾ ਕਰਨ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ 
ਟਰਮੀਨਲ ਦੇ ਬਾਹਰ ਹੀ ਕਾਰ ਰੋਕ ਕੇ ਉੱਤਰ ਗਿਆ। ਮੈਂ ਉਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਜਾਣ ਲਈ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਹ ਉਥੋਂ ਸਿੱਧਾ ਆਪਣੇ ਆਪਣੇ ਘਰੇ ਚਲੇ ਗਏ। ਮੇਰੀ ਘਰਵਾਲੀ ਮੇਰੀ ਸਾਲੀ ਨਾਲ ਆ ਰਹੀ ਸੀ ਉਹ ਪਾਰਕਿੰਗ ਵਿਚ ਕਾਰ ਲੈ ਗਈ। ਮੈਂ ਹੁਣ ਏਅਰਪੋਰਟ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਸੀ ਅਤੇ ਪੰਜ ਮਿੰਟਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਮੇਰੀ ਘਰਵਾਲੀ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਸਾਲੀ ਵੀ ਉਥੇ ਆ ਗਏ। ਅਸੀਂ ਏਅਰਪੋਰਟ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਦੇਖ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਸੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮੂੰਹ ਉੱਤੇ ਮਾਸਕ ਨਹੀਂ ਸਨ ਪਹਿਨੇ ਨਾ ਹੀ ਹੱਥਾਂ ਦੇ ਦਸਤਾਨੇ ਪਾਏ ਸਨ। ਅਸੀਂ ਫੇਰ ਸਕ੍ਰੀਨ ਅੱਗੇ ਚਲੇ ਗਏ ਜਿਥੇ ਫਲਾਈਟਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਓਥੋਂ ਅਪਣਾ ਗੇਟ ਨੰਬਰ ਅਤੇ ਕਾਊਂਟਰ ਪਤਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਸਾਡੀ ਫਲਾਈਟ Eithad ਏਅਰਵੇਜ਼ ਸੀ। ਸਾਡੀ ਫਲਾਈਟ ਕੁਲ 18 ਘੰਟੇ ਦੀ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਟਰਾਂਟੋ ਤੋਂ ਵਾਇਆ ਆਬੂਧਾਬੀ ਹੁੰਦੀ ਦਿੱਲੀ ਜਾਣੀ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਫੇਰ ਤਿੰਨੇ ਜਾਣੇ ਫਿਰ Eithad ਦੇ ਕਾਊਂਟਰ ਤੇ ਚਲੇ ਗਏ। ਉਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਡਾ ਹੈਡ ਬੈਗ ਚੈਕ ਕੀਤਾ। ਸਾਡੇ ਹੈਡ ਬੈਗ ਦਾ ਭਾਰ ਤਾਂ ਠੀਕ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਵੱਧ ਸੀ। ਫੇਰ ਅਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਬੈਗ ਦੀ ਇਕ  ਟਨੀ ਨਾਲ ਕਸਕੇ ਸਹੀ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਅੱਗੇ ਬੈਗ ਜਮਾ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਜਾਣ ਦਿੱਤਾ। ਬੈਗ ਜਮਾ ਕਰਾਉਣਾ ਕਿਹੜਾ ਸੌਖਾ ਪਿਆ ਸੀ, ਇੱਕ ਅਧਖੜ ਉਮਰ ਦੀ ਅਰਬੀ ਔਰਤ ਕਾਂਊਟਰ ਤੇ ਬੈਠੀ ਸੀ। ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਸਾਡੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੇਖ ਸਾਨੂੰ ਬੋਰਡਿੰਗ ਪਾਸ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਫਿਰ ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਟਿਕਟ ਉਪਗ੍ਰੇਡ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗ ਗਈ ਪਰ ਅਸੀਂ ਉਸ ਦੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਅਣਸੁਣੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਮੇਰੇ ਖਿਆਲ ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਬੁਰਾ ਲੱਗ ਚੁੱਕਾ ਸੀ ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਮਸ਼ੀਨ ਉੱਤੇ ਰੱਖਣ ਨੂੰ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ। ਸਾਡੇ ਬੈਗਾਂ ਦਾ ਭਾਰ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਕਿੱਲੋ ਡੇਢ ਕਿੱਲੋ ਜਿਆਦਾ ਸੀ। ਸਾਡੇ ਕੋਲੋਂ ਉਸ ਨੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਨ ਦੇ ਪੈਸੇ ਚਾਰਜ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ। ਉਸ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਸੌਖੇ 100 ਡਾਲਰ ਫੀਸ ਕਹੀ ਜਾਦਾ ਸਮਾਨ ਹੋਣ ਕਰਕੇ। ਮੈਂ ਅੱਗੇ ਵੀ ਉਂਦਾ ਜਾਂਦਾ ਰਹਿਨਾਂ ਵਾਂ। ਪਰ ਅੱਗੇ ਕਦੀ ਕਿਸੇ ਨੇ ਐਵੇਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕੀਤਾ। ਪਰ ਮੈਂ ਉਸ ਅਰਬੀ ਔਰਤ ਨੂੰ ਇਕ ਵਾਰ ਰਿਕਵੈਸਟ ਕੀਤੀ। ਤਾਂ ਉਹ ਥੋੜਾ ਚਿਰ ਸੋਚ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਜਾਣ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਚਾਰਜ ਕੀਤੇ।ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਅਸੀਂ ਕਰੋ ਹੀ ਸੀਟ ਬੁੱਕ ਕਰ ਲਾਇਆ ਸਨ। ਅੱਜਕਲ੍ਹ ਜਿਹੜੇ ਵੱਡੇ ਜਹਾਜ਼ ਲੰਬੇ ਸਫ਼ਰ ਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਖ਼ੀਰ ਤੇ ਤਿੰਨ-ਚਾਰ ਸੀਟਾਂ ਇਸ ਤਰਾਂ ਦੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਦੇ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਜਣੇਂ ਬੈਠ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਅਖ਼ੀਰ ਵਾਲੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਬੁੱਕ ਕਰਾ ਲਿਆ ਜਾਵੇ ਤੇ ਅਸੀਂ ਦੋਨੋਂ ਬੈਠ ਸੱਕਦੇ ਸੀ। ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਉਥੋਂ ਚਲ ਪਏ ਅਤੇ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਲਾਈਨ ਵਿਚ ਲੱਗ ਗਏ। ਉੱਥੇ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਅਫਸਰ ਸਿਰਫ ਤੁਹਾਡਾ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੇਖ ਰਹੇ ਸਨ। ਸਾਡਾ ਇੰਮੀਗਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਖਾਸ ਟਾਈਮ ਨਹੀਂ ਲੱਗਾ 10 - 15  ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਫਰੀ ਹੋ ਗਏ ਸਾ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਗੇਟ ਨੰਬਰ ਲੱਭਣ ਲੱਗ ਪਏ ਜਿਥੇ ਸਾਡੀ ਫਲਾਈਟ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਸਾਨੂੰ ਗੇਟ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਾਂ ਦਸ ਪੰਦਰਾਂ ਮਿੰਟ ਲੱਗ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਹੈ ਏਅਰਪੋਰਟ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਏਅਰਪੋਟਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਦ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਗੇਟ ਤੇ ਪਹੁੰਚੇ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਢਾਈ ਘੰਟੇ ਪਏ ਸਨ। ਏਕ ਘੰਟੇ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੋਰਡਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨੀ ਸੀ। ਜਦ ਅਸੀਂ ਉਥੇ ਪਹੁੰਚੇ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਥੋੜੀ ਹੀ ਲੋਕ ਉਥੇ ਮਿਲੇ, ਟਰਾਂਟੋ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਆ ਰਹੇ ਸਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪੰਜਾਬੀ ਸਨ। ਇਥੇ ਮੈਂ ਕੀ ਦੇਖਦਾ ਜਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮਾਸਕ ਨਹੀਂ ਸਨ ਪਾਏ। ਕਿਸੇ ਵਿਰਲੇ-ਟਾਵੇਂ ਨੇ ਹੀ ਮਾਸਕ ਅਤੇ ਗਲੋਵੇਸ ਪਾਏ ਸਨ। ਭਾਰਤ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਬਹੁਤੀ ਤਾਦਾਦ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਵੀ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਵੀ ਇਕ ਅੰਕਲ ਆਂਟੀ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਵਾਲੀ ਸੀਟ ਤੇ ਬੈਠ ਗਏ। ਥੋੜੇ ਟਾਇਮ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕਾ ਦੁੱਕਾ ਗੱਲਾਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਸਨ ਉਹ ਵਾਪਸ ਪੰਜਾਬ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਭਾਵੇਂ ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਇਹ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਥੋੜੇ ਟਾਇਮ ਲਈ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਪੰਜਾਬ ਆ ਕੇ ਜੋ ਹਾਲ ਬਾਹਰੋਂ ਆਇਆ ਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਸਿਰਫ ਰੱਬ ਹੀ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਤੇ ਜਿਸ ਤੇ ਬਿੱਤੀ ਉਹ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਅੰਕਲ ਅੰਟੀ ਹੋਣੀ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਲੱਗ ਪਏ। ਫੇਰ ਅਸੀਂ ਵੀ ਕੁੱਝ ਖਾਣ ਲੱਗ ਪਏ। ਸਾਰੇ ਡਰੇ ਵੀ ਹੋਏ ਪਏ ਸਨ ਸ਼ਕਲ ਤੋਂ ਹੀ ਦਿਸਦਾ ਪਿਆ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਗੱਲ ਕਰਨ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਫੇਰ ਅਸੀ ਰਹਿਰਾਸ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰ ਕੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰ ਬੋਰਡਿੰਗ ਉਡੀਕ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਏ। ਤਕਰੀਬਨ ਪੌਣੇ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਸਾਡੀ ਬੋਰਡਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਿਜ਼ਨਸ ਕਲਾਸ ਅਤੇ ਬਜੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਲਈ ਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਦ ਬਿਜ਼ਨਸ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਅੰਦਰ ਚਲੇ ਗਏ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਜ਼ੁਰਗ਼ਾਂ ਲਈ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਕਰਕੇ ਵ੍ਹੀਲ ਖੁਰਸੀ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਕੀਤਾ। ਮੈਂ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ ਇੱਕ ਸ਼ਕਲ ਤੋਂ ਭਾਰਤੀ ਹੀ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਤੱਕ ਜਾਣਾਂ ਸੀ ਅਧਖੜ ਉਮਰ ਦਾ ਆਦਮੀ ਸੀ ਉਸਨੇ ਮੋਢਿਆਂ ਤੇ ਬੈਗ ਪਾਇਆ ਸੀ ਉਸ ਨੇ ਕਿਸੇ ਨਹੀਂ ਪੁੱਛਿਆ ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਹੀ ਵੀ ਵ੍ਹੀਲ ਖੁਰਸੀ ਤੇ ਜਾ ਬੈਠਾ। ਜਦ ਉਸ ਨੂੰ  ਸਟਾਫ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਤਾ ਉਹ ਕੁਝ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਨਾ ਆਉਣ ਕਰਕੇ ਬੋਲ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸਕਿਆ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣਾ ਪਾਸਪੋਰਟ ਸਟਾਫ ਦੇ ਅੱਗੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਸਟਾਫ਼ ਨੇ ਵੀ ਬਹੁਤੀ ਬਹਿਸ ਕਰਨੀ ਠੀਕ ਨਾ ਸਮਝੀ ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਬਜੁਰਗਾ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਕੇ। ਇਹ ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਕਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਮੈਂ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਹੀ ਐਵੇਂ ਦੇ ਕਿੱਸੇ ਦੇਖਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਗੱਲ ਬਹੁਤੀ ਉਪਰੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੱਗ ਰਹੀ ਪਰ ਮੇਰੀ ਘਰਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇਹ ਕੁਝ ਦੇਖ ਰਹੀ ਸੀ ਉਸ ਨੂੰ ਕੁਝ ਅਜੀਬ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਫੇਰ ਮੈਂ ਉਸ ਦਾ ਧਿਆਨ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਕੋਈ ਹੋਰ ਗੱਲ ਕਰਨ ਲੱਗਿਆ ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਸਾਨੂੰ ਸਟਾਫ਼ ਨੇ ਬੋਰਡਿੰਗ ਲਈ ਅਵਾਜ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਸਾਡੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਬਿਲਕੁਲ ਅੰਤ ਤੇ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਸਾਡਾ ਨੰਬਰ ਪਹਿਲਾ ਆ ਗਿਆ। ਸਾਡੀ ਫਲਾਈਟ ਟਰਾਂਟੋ ਤੋਂ ਸਿੱਧੀ ਆਬੂਧਾਬੀ ਤੱਕ 13 ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਸੀ। ਅੱਧੇ ਪੋਣੇ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਕੈਪਟਨ ਨੇ ਅਨਾਊਸਮੈਂਟ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਕੀ ਜਹਾਜ਼ ਉੱਡਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ਸੀਟ ਬੈਲਟ ਲਗਾ ਲਓ । ਉਸ ਨੇ ਟਰਾਂਟੋ ਅਤੇ ਆਬੂਧਾਬੀ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਵੀ ਦਸਿਆ। ਅਸੀਂ ਉਸੇ ਦੌਰਾਨ ਐਂਟੀ ਅਲਰਜਿਕ ਅਤੇ ਐਂਟੀ ਬਾਓਟਿਕ ਗੋਲੀਆਂ ਵੀ ਖਾ ਰਹੇ ਸਨ ਕੀਤੇ ਸਾਨੂੰ ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੇ ਬੁਖ਼ਾਰ ਨਾ ਨਿਕਲ ਆਵੇ। ਸੱਚ ਦੱਸਾਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਵੀ ਥੋੜੇ ਡਰੇ ਹੋਏ ਸੀ। ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਖਾਣਾ ਲਿਆ ਦਿੱਤਾ। ਪ ਮੇਰੀ ਘਰਵਾਲੀ ਨੂੰ ਤਾਂ  ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਖਾਣਾ ਮਿਲ ਗਿਆ ਪਰ ਮੇਰੀ ਵਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਸਿਰਫ vegan (ਜਿਹੜਾ ਬਿਨਾ ਦੁੱਧ, ਅੰਡੇ ਅਤੇ ਮਾਸ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਖਾਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ) ਹੀ ਬਚਿਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਉਸ ਖਾਣੇ ਲਈ ਮੰਨ ਗਿਆ ਹੋਰ ਕੀ ਕਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਜਦ ਮੈਂ ਉਹ ਖਾਣਾ ਖਾ ਲਿਆ ਉਸ ਵਿਚ ਕੋਕਰੇਚ ਮਰਿਆ ਪਿਆ ਸੀ ਮੈਂ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਹੀ ਏਅਰਹੋਸਟੇਸ ਅਵਾਜ ਮਾਰੀ ਜਦ ਉਸਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਮਾਫ਼ੀ ਮੰਗ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਬਿਜਨਸ ਕਲਾਸ ਵਿੱਚੋਂ ਖਾਣਾ ਲਿਆ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਹੋਰ ਮਾਫੀ ਮੰਗੀ। ਮੈਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਨਾ ਫ਼ਰਕ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪੈਂਦਾ ਬਸ ਮੈਨੂੰ ਖਾਣਾ ਵਧੀਆ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ। ਚਲੋ ਇਹਦਾ ਮੇਰੇ ਖਾਣ ਦਾ ਤਾਂ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਹੋ ਗਿਆ ਸਾਰੀ ਫਲਾਈਟ ਵਿਚ ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਖਾਣਾ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਮੈਂ ਕਦੀ ਸੌਂ ਜਾਣਾ ਕਦੀ ਫਿਲਮ ਦੇਖ ਲੈਣੀ ਅਤੇ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਬਾਥਰੂਮ ਵਾਲੇ ਚਲੇ ਜਾਣਾ। ਬੜੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਨਾਲ ਤੇਰਾ ਘੰਟਿਆਂ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਖਤਮ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਸੀ ਹੁਣ ਦਿਲ ਵਿਚ ਚਾਅ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਡਰ ਵੀ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਪੂਰੇ 13 ਘੰਟਿਆਂ ਬਾਅਦ ਕੈਪਟਨ ਨੇ ਦੂਜੀ ਅਨਾਊਂਸਮੈਂਟ ਕੀਤੀ ਹੈ ਲੈਂਡ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਥੋੜੇ ਟਾਈਮ ਵਿੱਚ ਜਹਾਜ਼ ਲੈਂਡ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਲੋਕ ਆਪੋ ਆਪਣਾ ਸਮਾਨ ਚੱਕ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਲੱਗੇ। ਅਸੀਂ ਵੀ ਹੁਣ ਮੂੰਹ ਤੇ ਮਾਸ ਅਤੇ ਹੱਥਾਂ ਤੇ ਦਸਤਾਨੇ ਪਾ ਲਏ ਸਨ। ਫੇਰ ਜਦ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲੇ ਤਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਬੂਧਾਬੀ ਉਤਰਨਾ ਸੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਵੱਖਰਾ ਰਸਤਾ ਸੀ ਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦਿੱਲੀ ਜਾਣਾ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਖਰਾ ਰਸਤਾ ਸੀ। ਸਾਡੇ ਜਹਾਜ ਵਿਚ ਇੱਕਾ ਦੁੱਕਾ ਛੱਡ ਕੇ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਨ। ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਆਬੂਧਾਬੀ ਦੀ ਇੰਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕੋਲ ਆ ਗਏ ਉਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਨਫਰਾਰੈੱਡ ਕੈਮਰੇ ਲਾਏ ਹੋਏ ਸਨ ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਦ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੈਮਰਿਆਂ ਤੋਂ ਨਿਕਲ ਗਏ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਤਸੱਲੀ ਹੋਈ ਕੀ ਅਸੀਂ ਠੀਕ ਠਾਕ ਹਾਂ। ਫੇਰ ਅਸੀਂ ਇੰਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਲਾਈਨ ਵਿਚ ਲੱਗ ਗਏ ਉਥੇ ਸਾਨੂੰ ਪੰਜ-ਦਸ ਮਿੰਟ ਲੱਗੇ। ਫੇਰ ਅਸੀਂ ਓਥੋਂ ਅੱਗੇ ਨਿਕਲ ਗਏ ਅਤੇ ਸਕਰੀਨ ਤੇ ਆਪਣਾ ਅਗਲਾ ਗੇਟ ਲਿਖਣ ਲੱਗ ਪਏ ਜਿਥੇ ਦਿੱਲੀ ਨੂੰ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਫਲਾਈਟ ਆਉਣੀ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਫਿਰ ਉਸ ਗੇਟ ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੇ ਸੀ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਥੇ ਅਸੀਂ ਜਾ ਕੇ ਹੱਥ ਮੂੰਹ ਧੋ ਕੇ ਕੱਪੜੇ ਬਦਲ ਲਏ। ਇੱਥੇ ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੇ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰੇ ਹਾਲਾਤ ਸਨ ਟਰੰਟੋ ਦੇ ਏਅਰਪੋਰਟ ਨਾਲੋਂ । ਏਥੇ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਤਦਾਦ ਸੀ ਅਤੇ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕ ਉਹ ਸਨ ਜੋ ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਕੰਮ ਦੀ ਭਾਲ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਮੈ ਆਪਣੇ ਨਾਲ਼ ਦੋ ਸੈਲਫ਼ ਡੈਕਲਰੇਸ਼ਨ ਫੋਰਮ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਭਾਰਤ ਜਾ ਕੇ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਦੇਣੇ ਸਨ। ਮੈਂ ਇਹ ਫਾਰਮ ਆਪਣੀ ਘਰਵਾਲੀ ਨੂੰ ਭਰਨ ਨੂੰ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਫਾਰਮ ਭਰ ਕੇ ਬੈਗ ਵਿਚ ਪਾ ਲਿਆ। ਫੇਰ ਏਥੇ ਵੀ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬੋਰਡਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਬਿਜਨੈਸ ਕਲਾਸ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਅਵਾਜ਼ ਦਿੱਤੀ। ਪਰ ਇੱਥੇ ਲੋਕ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਸਨ ਰਹੇ ਅਤੇ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਲਾਈਨ ਵਿਚ ਲੱਗ ਕੇ ਜਾਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਲੱਗੇ ਪਰ ਸਟਾਫ ਨੇ ਆਉਣਾ ਨੂੰ ਮਨਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਇਕ ਲੰਮੀ ਲਾਈਨ ਬਣਾ ਲਈ। ਏਥੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮਾਸਕ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਆਏ ਹੋਏ ਸਨ ਪਰ ਮੂੰਹ ਜੋੜ-ਜੋੜ ਕੇ ਗੱਲਾਂ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਮਾਸਕ ਕਦੀ ਲਾਹ ਲੈਂਦੇ ਕਦੇ ਪਾਂ ਲੈਂਦੇ ਸਨ। ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਘਰਵਾਲੀ ਨੂੰ ਰੁਕਣ ਲਈ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਸਭ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜਾਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਬਣਾ ਲਈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਦ ਸਾਰੇ ਚਲੇ ਗਏ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਸਭ ਤੋਂ ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਗਏ। ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਸੀ ਸਾਡੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਅਖੀਰ ਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਕਿੱਥੇ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ ਦੂਰੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਾਂ ਤਾਂ ਜੋ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਹੋ ਸਕੇ। ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਜਹਾਜ਼ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਸੀਟ ਤੇ ਸਮਾਨ ਰੱਖ ਬੈਠ ਗਏ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਫਿਰ ਅਨਾਊਸਮੈਂਟ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਥੋੜ-ਚਿਰਾ ਵਿਚ ਉੱਡ ਗਏ। ਆਬੂਧਾਬੀ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਦਾ ਸਫਰ ਬਹੁਤਾ ਲੰਬਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਘੰਟੇ ਹੀ ਲੱਗਣੇ ਸਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਟਾਇਮ ਦਾ ਖਾਣਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਨਾਲ ਪੀਣ ਲਈ ਅਸੀ ਚਾਹ ਲੈ ਲਈ। ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਅਸੀਂ ਫਿਰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਐਂਟੀਬਾਓਟਿਕ ਅਤੇ ਐਂਟੀ ਅਲਰਜਿਕ ਦਵਾਈ ਲੈ ਲਈ ਤਾਂ ਕੀ ਸਾਨੂੰ ਬੁਖਾਰ ਨਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਇਮਊਨ ਸਿਸਟਮ ਵਧੀਆ ਰਹੇ। ਫੇਰ ਦੋ ਘੰਟਿਆਂ ਬਾਅਦ ਸਾਨੂੰ ਏਅਰਹੋਸਟੇਸ ਨੇ ਵੀ ਸੈਲਫ਼ ਡੈਕਲਰੇਸ਼ਨ ਭਰਨ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਇਹ ਫਾਰਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਫਾਰਮਾਂ ਨਾਲੋਂ ਥੋੜੇ ਵੱਖਰੇ ਸਨ ਜਿਹੜੇ ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਰ ਚੁੱਕੇ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਫਾਰਮ ਵੀ ਭਰ ਲਏ ਅਤੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਰੱਖ ਲਏ। ਫੇਰ ਅੱਧੇ ਕੁ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਫਿਰ ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਅਨਾਊਂਸਮੈਂਟਾਂ ਕੀਤੀ ਕੀ ਜਹਾਜ਼ ਉਤਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਦੱਸ ਸਭ ਨੂੰ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਥੋੜ੍ਹੇ ਹੀ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਉਤਰਨ ਵਾਲੇ ਹਾਂ ਮਨ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਖਿਆਲ ਆ ਰਹੇ ਸਨ ਚੰਗੇ ਚੰਗੇ ਖਿਆਲ ਆ ਰਹੇ ਸਨ ਕੁਝ ਡਰਾਉਣ ਵਾਲੇ। ਇਹ ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਜਹਾਜ਼ ਲੈਂਡ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਬੈਠਣ ਵਾਸਤੇ ਹੀ ਕਿਹਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਨੂੰ ਜਗ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹਾਰ ਕੇ ਦਸ ਪੰਦਰਾਂ ਮਿੰਟਾਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਜਗ੍ਹਾ ਮਿਲ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਜਹਾਜ ਟਰਮੀਨਲ 3 ਤੇ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ। ਅਸੀਂ ਇਥੇ ਵੀ ਇੰਝ ਹੀ ਕੀਤਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਕਦੇ ਫੋਨ ਕਰ ਕੇ ਘਰ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦੱਸ ਦਿੱਤਾ। ਆਉਣਾ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਡਰਾਈਵਰ ਦਾ ਨੰਬਰ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਸਾਡੀ ਪਾਰਕਿੰਗ ਵਿਚ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਇਥੇ ਵੀ ਐਵੇਂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਅਖੀਰ ਤੇ ਉਤਰੇ। ਜਹਾਜ਼ ਤੋਂ ਉਤਰ ਕੇ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਜਾਣ ਲੱਗਿਆਂ ਏਅਰਲਾਈਨਸ ਵਾਲੀਆ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਘਰ ਕੇ ਅੱਗੇ ਨੂੰ ਚਲ ਪਏ। ਦਿੱਲੀ ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਤੁਹਾਡਾ ਬੁਖ਼ਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ  ਫਾਰਮ ਦੇਣਾ ਸੀ ਜਿਹੜਾ ਅਸੀਂ ਜਹਾਜ ਵਿਚ ਭਰਿਆ ਸੀ। ਜਾ ਕੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਸਾਨੂੰ 2 ਫਾਰਮ ਭਰ ਕੇ ਦੇਣੇ ਪੈਣੇ ਸਨ। ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਦੋ ਫਾਰਮ ਭਰ ਲਏ ਸਨ। ਅਤੇ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦੋਨੋਂ ਫਾਰਮ ਦਿਖਾਏ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਇਕ ਫਾਰਮ ਰੱਖ ਲਿਆ ਇਕ ਮੈਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਸਟੈਂਪ ਲਗਾ ਕੇ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਫਾਰਮ ਲੈ ਕੇ ਅੱਗੇ ਇੰਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵਾਲੇ ਜਾਣ ਲੱਗੇ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਉਥੇ ਕੁਝ ਲੋਕ ਸਨ ਜੋ ਸਾਡੀ ਹੀ ਫਲਾਈਟ ਵਿਚ ਆਏ ਸਨ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਲੜ੍ਹ ਰਹੇ ਸਨ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਫਾਰਮ 2 ਭਰਨੇ ਪੈਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਅੱਗੇ ਨਿਕਲ ਗਏ ਸਨ ਹੁਣ ਜਦ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਲਾਈਨ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਸੀ। ਇਹਨੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਇਕ ਹੋਰ ਅਫ਼ਸਰ ਆਇਆ ਉਸ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਦੂਸਰੇ ਬੰਨੇ ਜਾਣ ਨੂੰ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ। ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ ਥੋੜੇ ਜੇਹੇ ਲੋਕ ਸਨ ਅਤੇ ਸਾਡੀ ਵਾਰੀ ਜਲਦੀ ਆ ਗਈ। ਇੰਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਸਾਡੇ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ-ਦੋ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛੇ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਤੋਂ ਸਟੈਂਪ ਵਾਲਾ ਫਾਰਮ ਲੈ ਕੇ ਰੱਖ ਲਿਆ। ਇਸ ਬਾਅਦ ਜਿੱਥੋਂ ਅਸੀਂ ਨਿਕਲਣ ਲੱਗੇ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਸਾਡੀ ਇਸ ਸਟੈਂਪ ਦੀ ਚੈਕਿੰਗ ਹੋਈ। ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਓਥੋਂ ਬਾਹਰ ਆ ਚੁੱਕੇ ਸੀ। ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਆਪਣਾਂ ਸਮਾਨ ਲੱਭਣ ਲੱਗ ਪਏ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਸਕਰੀਨ ਤੇ ਵੇਖਣ ਦੀ ਕੋਸਿ਼ਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਇਹ ਪਤਾ ਲੱਗ ਸਕੇ ਕਿ ਕਿਹੜੀ ਏਅਰਲਾਈਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਕਿੱਥੇ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਸਕ੍ਰੀਨ ਨਹੀ ਲੱਭੀ। ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬੈਲਟਾਂ ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਬੈਗ ਦੇਖ ਰਹੇ ਸਾ। ਫਿਰ ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਬੈਗ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੱਭ ਰਹੇ। ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਮੈਨੂੰ ਸਕਰੀਨ ਦਿੱਖ ਗਈ ਅਤੇ ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਸਾਨੂੰ ਸਾਰਾ ਸਮਾਨ ਵੀ ਮਿਲ ਚੁੱਕਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਸਾਰਾ ਸਮਾਨ ਲੈ ਕੇ ਖੁਸ਼ੀ-ਖੁਸ਼ੀ ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆ ਗਏ ਸੀ। 

ਭਾਗ 3: ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਬਿਤਾਏ ਦਿਨ। 

ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਇਹ ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆ ਚੁੱਕੇ ਸੀ। ਬਾਹਰ ਆ ਕੇ ਦੋ ਮਿੰਟਾਂ ਲਈ ਸੁੰਨ ਹੋ ਕੇ ਖੜ ਗਏ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਖੁਦ ਤੇ ਯਕੀਨ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਆਏ ਆ। ਫੇਰ ਅਸੀਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡਰਾਈਵਰ ਨੂੰ ਫੋਨ ਮਿਲਾਇਆ ਜੋ ਕਿ ਪਾਰਕਿੰਗ ਵਿਚ ਖੜ੍ਹਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਦੀ ਮੇਰੀ ਪਤਨੀ  ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੱਕ ਬੱਸ ਜਾ ਟੈਕ੍ਸੀ ਤੇ ਗਏ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜਗਾ ਦੱਸ ਕੇ ਓਥੇ ਆਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਅਸੀਂ ਉਥੋਂ ਦੋ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂ ਵੀ ਫੜ ਲਈਆਂ। ਸਾਨੂੰ ਹੁਣ ਦਸ ਪੰਦਰਾਂ ਮਿੰਟ ਹੋ ਗਏ ਸਨ ਨਾ ਤੇ ਡਰਾਈਵਰ ਅਜੇ ਤੱਕ ਆਇਆ ਸੀ ਨਾ ਹੀ ਸਾਨੂੰ ਪਾਰਕਿੰਗ ਲਭ ਰਹੀ ਸੀ। ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਸਾਨੂੰ ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਦਾ ਹੀ ਡਰਾਈਵਰ ਮਿਲ ਗਿਆ। ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਦੋ ਮਿੰਟ ਦੇਖਦੇ ਹੀ ਰਹੇ ਫੇਰ ਉਸਨੇ ਮੈਨੂੰ ਪਹਿਚਾਣ ਲਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਆ ਗਿਆ। ਦਰਸਲ ਡਰਾਇਵਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਜਦ ਮੈਂ ਛੋਟਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਉਹ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਆਥਰੀ ਕਰਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਮੇਰਾ ਉਹਦੇ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਸੀ ਉਹ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਛੋਟੇ ਹੁੰਦੇ ਤੋਂ ਖਿਡਾਉਣ ਦਾ ਵੀ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸਾਡੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰੋਗ੍ਰਾਮਾਂ ਤੇ ਉਹ  ਕਾਰਾਂ ਦਾ ਬੰਦੋਬਸਤ ਕਰਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਮੇਰੇ ਸਹੁਰਿਆਂ ਨੇ ਹੈ ਡਰਾਈਵਰ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਸਵੇਰ ਤੋਂ ਉਡੀਕ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਟੀਟੂ ਨੂੰ ਅਪਣੀ ਮਜਬੂਰੀ ਦੱਸੀ ਅਤੇ ਉਥੋਂ ਅੱਗੇ ਨੂੰ ਚੱਲ ਪਏ ਉਹ ਵੀ ਥੋੜ੍ਹਾ ਮਹੂਸ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਹਨੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਸਾਡਾ ਡਰਾਈਵਰ ਸਾਡੇ ਵੱਲ ਤੁਰਦੇ ਆ ਗਿਆ। ਇਕ ਬੈਗ ਵਾਲੀ ਰੇਹੜੀ ਉਸ ਨੇ ਫੜ ਲਈ ਅਤੇ ਏਕ ਮੈਂ ਲੈ ਕੇ ਚੱਲ ਪਿਆ। ਫੇਰ ਸਾਨੂੰ ਥੋੜਾ ਟਾਇਮ ਲਗਾ ਪਾਰਕਿੰਗ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੇ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਵੀ ਰਸਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਤਾ, ਉਥੇ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਡਰਾਈਵਰ ਤੋਂ ਪੁੱਛ ਲਿਆ। ਪਰ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਚੱਲ ਪਿਆ ਮੈਨੂੰ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਹੀ ਪਤਾ ਲੱਗ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਪੈਸੇ ਮੰਗੇ ਗਾ। ਜਦ ਅਸੀਂ ਕਾਰ ਦੇ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪੇ ਸਮਾਨ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। ਏਥੇ ਜਾਣ ਲੱਗਿਆ ਮੇਰੇ ਕੋਲੋ ਕਨੇਡਾ - ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਮੰਗਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਤਾਂ ਉਸ ਵੇਲੇ ਸਿਰਫ ਇਕ ਹੀ ਡਾਲਰ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਆਮ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਡਾਲਰ ਮੰਗਦੇ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਨੇ। ਫਿਰ ਅਖੀਰ ਤੇ ਉਹਨੂੰ 200 ਰੁਪਈਏ ਦੇ ਕੇ ਖਲਾਸੀ ਕਰਾਈ। ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਗੱਡੀ ਦੇ ਵਿਚ ਬੈਠ ਗਏ ਸਾਂ ਅਤੇ ਸਾਡੀ ਗੱਡੀ ਪਾਰਕਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹਾਈਵੇਜ਼ ਤੇ ਆ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਚਕਾਚੌਂਧ ਸੀ ਗੱਡੀ ਆਪਣੀ ਸਪੀਡ ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਮੈ ਬਾਰੀ ਖੋਲ ਕੇ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਥੱਲੇ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇਧਰ ਓਧਰ ਦੇਖਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਦਿੱਲੀ ਸ਼ਹਿਰ  ਟਰੰਟੋ, ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਰਗੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮੈਂ ਕਿੰਨਾ ਚਿਰ ਹੀ ਇਧਰ-ਉਧਰ ਦੇਖਦਾ ਰਿਹਾ। ਇਸ ਟਾਇਮ ਵਿੱਚ ਮੇਰੀ ਪਤਨੀ ਦੀ ਅੱਖ ਲੱਗ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਸਾਨੂੰ ਪੂਰਾ ਇਕ ਘੰਟਾ ਲਗਾ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਨਿਕਲਦੇ। ਅਸੀਂ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਵਾਲੇ ਹਾਈਵੇ ਤੇ ਆ ਚੁੱਕੇ ਸਾ। ਮੈਂ ਆਪਣੀਆਂ ਹੀ ਸੋਚਾਂ ਵਿਚ ਡੁੱਬਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਸਾਨੂੰ ਘਰੋਂ ਫੋਨ ਆਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ। ਮੈਂ ਵੀ ਇੱਕ ਦੋ ਫੋਨ ਸੱਜਣਾ ਮਿੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਕਰ ਲੈ ਸਨ। ਦਿੱਲੀ ਨਿਕਲਦੀਆਂ ਕਰਨਾਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੀ ਅਮਰੀਕ ਸੁਖਦੇਵ ਢਾਬੇ ਤੇ ਰੁਕੇ। ਡਰਾਈਵਰ ਆਪ ਚਾਹ ਪੀਣ ਚਲਾ ਗਿਆ ਅਸੀਂ ਵੀ ਉੱਤਰ ਕੇ ਚਾਹ ਪੀਣ ਚਲੇ ਗਏ। ਮੈਂ ਦੋ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਪੰਜਾਬ ਆਇਆ ਸਾਂ। ਅਸੀਂ ਚਾਹ ਪਾਣੀ ਪੀ ਉੱਥੋਂ ਚੱਲ ਪਏ। ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਥੋੜੀ ਥੋੜੀ ਨੀਂਦ ਆਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਮੇਰੀ ਵੀ ਝੋਕ ਲੱਗ ਗਈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਵੀ ਘੰਟਾ ਇੱਕ ਸੌ ਲਿਆ। ਜਦ ਉੱਠਿਆ ਤਾਂ ਤਾਜ਼ਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨੀਂਦ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆਈ ਸਾਰਾ ਦਿਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਚਾਅ ਅਤੇ ਉਮੰਗ ਸੀ ਮੈਂ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਡਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਲਗਦੇ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਵਾਇਰਸ ਕਰਕੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ। ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਫਿਰ ਡਰਾਈਵਰ ਨੇ ਗਾਣੇ ਲਗਾ ਦਿੱਤੇ। ਹੁਣ ਦਿਨ ਦੇ 9 ਕੋ ਵੱਜ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਡਰਾਈਵਰ ਦੀ ਹਾਲਤ ਤੋਂ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਨੀਂਦ ਆਈ ਹੋਵੇ ਤੇ ਭੁੱਖ ਨਾ ਬੁਰਾ ਹਾਲ ਹੋਇਆ ਹੋਵੇ। ਅਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਢਾਬੇ ਤੇ ਰੋਕਣ ਨੂੰ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ, ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਵੜਦਿਆਂ ਹੀ ਕਿਸੇ ਢਾਬੇ ਤੇ ਗੱਡੀ ਰੋਕ ਲਈ। ਅਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰੋਟੀ ਖਾਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰੋਟੀ ਵੱਖਰੀ ਹੀ ਖਾਦੀ। ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਰੋਟੀ ਦੇ ਪੈਸੇ ਦੇ ਕੇ ਨਿਕਲ ਗਏ। ਹੁਣ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਫੋਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕੇ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਘੰਟੇ ਵਿਚ ਅਸੀ ਘਰ ਪਹੁੰਚ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੰਜਾਬ ਬੋਰਡ ਦੇ ਪੇਪਰ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਨ। ਪਿਤਾ ਜੀ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲ ਘੁਮਾਣ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਸਨ, ਮਾਤਾ ਜੀ ਵੀ ਉਸੇ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਅਧਿਆਪਕ ਸਨ। ਮਾਤਾ ਜੀ ਅੱਧੀ ਛੁੱਟੀ ਲੈ ਘਰ ਨੂੰ ਆ ਗਏ।  ਜਿਵੇਂ ਜਿਵੇਂ ਸਫ਼ਰ ਨਿਕਲ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਮਨ ਵਿਚ ਚਾਹ ਡੂੰਘਾ ਹੋਈ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਕਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਕੇਸ ਸਨ। ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਲਾਕਡਾਊਨ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋਇਆ। ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਘਰ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਮਾਂ ਨੇ ਤੇਲ ਚੋਕੇ ਅੰਦਰ ਵਾੜ ਲਿਆ। ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਕੀ ਅਸੀਂ ਬਾਹਰੋਂ ਆਏ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ 10- 15 ਜਾਣੇ ਹੋਰ ਵੀ ਬਾਹਰੋਂ ਆਏ ਸਨ। ਬਾਹਰੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨਾ ਕੋਈ ਚੰਗਾ ਸਲੂਕ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਰ ਰਿਹੈ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਆ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਅੱਜ ਮੈਂ ਇੱਕ ਗੱਲ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ, ਖਾਸ ਕਰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਉਹ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸਮਝ ਕੇ ਫਿਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਜਿਵੇਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ , ਉਦੇ ਮਗਰ ਲੱਗ ਪੈਦੇ ਨੇ। ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਕੁਝ ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਨੇ ਜੋ ਸਿਰਫ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਲੜਾ ਕੇ ਖੁਸ਼ ਰਹਿੰਦੇ ਨੇ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਅਸੀਂ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਸਨ। ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਘਰ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੇ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਕੇ ਫਿਰ ਮਿਲਣ ਗਏ। ਮੈਂ ਅਜੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਜੱਫੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਾ ਸਕਿਆ, ਦੂਰੋਂ ਹੀ ਫ਼ਤਹਿ ਬੁਲਾ ਦਿੱਤੀ। ਉਹ ਸਮਾਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਨਾਜ਼ੁਕ ਅਤੇ ਭਾਵੁਕ ਸੀ ਅਸੀਂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਮਿਲ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਕਦੇ। ਫਿਰ ਅਗਲੇ ਹੀ ਦਿਨ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਲੋਕ ਆਹ ਗਏ। ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵੱਖ (quarantine) ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਫਿਰ ਸਾਡੇ ਚੋਦਾ ਦਿਨ ਬੜੇ ਮੁਸ਼ਕਲ ਨਿਕਲੇ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਨਾ ਕਿਸੇ ਨਾਲ਼ ਬਹੁਤੀ ਗੱਲ ਕਰਨੀ। ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬੜੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਲੱਗਣ ਲੱਗ ਪਈ। 14 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਸਾਡਾ quarantine ਵਾਲਾ ਸਮਾਂ ਸਮਾਪਤ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੱਜ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਹੰਝੂ ਵਹਿ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਹ ਸਮਾਂ ਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦ ਅਸੀਂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਗਲੇ ਲੱਗ ਮਿਲੇ। ਅੱਜ ਐਵੇਂ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮਾਂ ਨੂੰ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਜੱਫੀ ਵਿਚ ਰਖਾ, ਉਸ ਦੀ ਮਮਤਾ ਦਾ ਨਿੱਘ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਹੀ ਮਾਣਦਾ ਰਾਵਾ। 

ਸਮਾਪਤ





For English Version Click Here





Comments